Sırrı Süreyya Önder

Sırrı Süreyya Önder, 7 Temmuz 1962’de Adıyaman’da, Türkmen kökenli ve siyasetle iç içe bir ailede dünyaya geldi. Babası, 1960’larda Türkiye İşçi Partisi’nin Adıyaman kurucusu olarak tanınırken, Önder henüz sekiz yaşındayken babasını kaybetti. Ailesini geçindirmek için fotoğrafçı çıraklığından lastik tamirciliğine kadar farklı işlerde çalıştı. 16 yaşında Milliyetçi Cephe Hükümeti döneminde işini kaybederek hayata tutunma mücadelesini derinleştirdi.

Direnişten Sanata Uzanan Yol:

• 1978’de Maraş Katliamı protestosu nedeniyle tutuklandı. Tahliye sonrası kazandığı Ankara Üniversitesi SBF’de 12 Eylül Darbesi’ne tanık oldu ve 12 yıl hapis cezası alarak yedi yılını cezaevlerinde geçirdi.
• Sanat kariyerine yönetmen, senarist ve oyuncu olarak adım attı. 2006’da yönettiği “Beynelmilel” filmi, 12 Eylül dönemini mizahla harmanlayarak uluslararası ödüller kazandı.
• “Emret Komutanım”, “Düğün Dernek” ve “İtirazım Var” gibi projelerde hem senaryo hem oyunculukla iz bıraktı.

Siyaset Arenasında Bir Aktivizm Simgesi:

• 2011’de Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku’ndan İstanbul milletvekili seçildi.
• 2013 Gezi Parkı protestoları’nda biber gazı fişeğiyle yaralandı ve İmralı görüşmelerinde arabuluculuk yaptı.
• 2018’de “Nevruz konuşması” nedeniyle aldığı hapis cezası, Anayasa Mahkemesi kararıyla bozuldu.
• 2023’te DEM Parti’den yeniden milletvekili seçilerek Meclis’e döndü; 2024’te Kobani Davası’ndan beraat etti.

Eserler ve Miras:

• “Beynelmilel” kitabı ve filmiyle toplumsal hafızaya dokundu.
• Altın Koza, Ankara Film Festivali ve Karaçi Uluslararası Film Festivali’nden ödüllerle onurlandırıldı.
• Sanatı ve siyasi duruşuyla Türkiye’nin yakın tarihine ışık tutan çok yönlü bir figür olarak anılıyor.